Manolya Çiçeği Bakımı: Evde ve Bahçede Manolya Bakımı Nasıl Olur?

Bir sabah bahçenizde kahve içerken yıllardır büyümeyen bitkinize bakıp acaba manolya çiçeği bakımı nasıl olur dediniz mi? ya da verandadaki manolya çiçeğini canlı hale getirebilir miyim? sorusunu kendinize sormuşsanız doğru yazıyı okuyorsunuz 🙂

Manolya çiçeği bakımına geçmeden önce manolyalarla ilgili kısa bir bilgi vermek istiyorum sizlere. Manolyalar yüzlerce hatta binlerce yıldır dünya üzerindeler. 200’den fazla çeşitleri var ve biyolojik ortamlarda hala yeni türleri elde edilmeye devam ediyor. Beyaz, mor, kırmızı ve sarı renkte çiçek açarlar. Ana vatanları Güney Amerika olsa da tüm dünyaya botanik harikası olarak yayılmış durumdalar. Hatta Dolmabahçe Sarayı’nda yüzyıllık manolya ağaçlarına rastlayabilirsiniz. 

Sizi fazla sıkmak istemiyorum zira konumuz manolya çiçeği bakımı. Manolyalarla ilgili farklı bilgileri öğrenmek için Manolya Çiçeği Hakkında Her Şey yazımızı okuyabilirsiniz. 

Biz şimdi konumuza geri dönelim. Manolya çiçeği bakımı nasıl yapılmalıdır?

Öncelikle manolyanızı toprağa mı yoksa saksıya mı dikmek istediğiniz konusunda karar vermelisiniz. Yani evde mi yetiştireceksiniz bahçede mi?

Toprağa dikmek için geniş bir alanınız varsa ve uygun bir manolya türünü seçerseniz bu harika olabilir. Ancak şehir yaşamındaysanız veya daha küçük bir alana sahipseniz, saksıda yetiştirmeyi deneyimlemek de oldukça mantıklı.

Evde Manolya Çiçeği Bakımı Nasıl Olur?

Manolya çiçeği bakımı gözünüzü korkutmasın, hayli kolay bir bitki türü. Gelin sizlere evde manolya çiçeği bakımı ile ilgili temel kurallardan bahsedelim.

Saksı Seçimi

Manolyanız için ilk adım saksı seçimi olacaktır. İyi drenajlı ve tabaklı bir saksı fazla suyun tabağa geçerek bitki köklerini çürütmesini engeller.

Toprak Türü

Kireçsiz ve asidik toprak kullanmalısınız. Kestane toprağı ya da diğer saksı bitkileri için kullanılan toprak karışımı uygun olacaktır. Kumlu toprak manolya çiçeği bakımı için uygun olur mu sorusu çokça sorulsa da malesef, kumlu toprak manolyalarınızın canlı ve gür olmasını engelleyecektir.

Yer ve Işık

Bol güneş alan bir yere konumlandırın, fakat direkt güneş ışığı almamalı. 

Sulama

Salon bitkisi olarak yetiştireceğiniz manolyalar nemli ortamı sever ama fazla suya toleransları yoktur. Sulama işlemi bittikten sonra saksınızın altında kalan durağan suyu da boşaltmalısınız. Bitkinin alt ve üst toprak katmanlarını kontrol ederek sulama yapabilirsiniz. 

Hava Nemliliği

Manolyanızın yapraklarını sık sık püskürtme yoluyla nemlendirmeniz sağlıklı gelişebilmesi için önemlidir.

Gübreleme

Manolyalar asidik toprakları seven bitkiler olduğu için, nisan ve eylül ayları arasında asidik bitkiler için özel olarak üretilmiş yavaş salınımlı gübre kullanabilirsiniz. Bu, bitkinin besin ihtiyacını karşılayacak ve daha hızlı büyümesine yardımcı olacaktır. Ancak kış aylarında, bitkinin büyüme hızı yavaşladığı için gübrelemeyi kesmelisiniz. 

Budama

Manolya çiçeği bakımında budama işlemi de hayli önemli. Yeni sürgünler vermesi ve formunun düzelmesi için sonbahar mevsiminde, çiçeklerini dökdükten sonra budama işlemi gerçekleştirilir. Özellikle ölü dalları almaya özen göstermelisiniz ki yeni sürgünler canlı ve güçlü olarak çıkabilsin. 

Saksı Değişimi

Manolyalar zamanla büyüdükçe, kök sistemi de genişleyeceğinden, daha büyük bir saksıya ihtiyaç duyarlar. Özellikle genç fidanlar için genellikle her iki yılda bir saksı değişimi yapılması önerilir. Yeni saksıyı seçerken, eski saksıdan biraz daha büyük ve iyi drenajlı olması manolya çiçeği bakımı için oldukça önemlidir. Saksı değişimi sırasında, bitkinin köklerini dikkatlice kontrol edin ve herhangi bir hastalık veya çürüme belirtisi varsa müdahale edin. Yeni saksıya taşındığında, bitkinin toprakla uyum sağlaması için birkaç gün gölge bir yerde tutmayı ve gözlemlemeyi unutmayın.

Haşere ve Hastalık Kontrolü

Manolya çiçeği bakımında bitkinizin yapraklarını ve dallarını düzenli olarak incelemelisiniz. Eğer yapraklarda sararma, lekelenme veya yıpranma; dallarda ise çürüme veya zayıflık belirtileri görüyorsanız, bu genellikle haşere ya da hastalık saldırısının bir göstergesi olabilir. Olası haşere veya hastalık belirtileri gördüğünüzde uzmana danışarak gerekli müdahaleleri yapabilirsiniz.

Bahçede Manolya Ağacı Nasıl Yetiştirilir?

Manolya yetiştirmek istiyorsanız 2 tür manolya arasından seçim yapmalısınız. Yaprak döken ve dökmeyen manolyalar. Ülkemizde Ege ve Marmara bölgelerinde, ılıman iklim koşulları sayesinde daha başarılı manolya ağaçları yetişmektedir.

Yaprak döken manolya: Yaprak döken manolya türleri, genellikle şubat-mart aylarında çiçek açar ve yaklaşık 30-45 gün boyunca çiçekli kalır. Bu sürecin ardından çiçeklerini döker ve yaprak açarlar. Yaprak dökmeyen manolyalara kıyasla daha küçük ve çalı formunda ağaçlardır. Çeşitli bahçe ve peyzaj tasarımlarında sıkça kullanılırlar.

Yaprak dökmeyen manolya: Yıl boyunca yapraklarını korur ve genellikle yaz mevsiminde beyaz çiçek açar. Eğer iyi bakılırsa, bu türlerin ömrü ortalama 150-200 yıl kadar olabilir. Bu sayede, altında gölgelenebileceğiniz uzun ömürlü ve göz alıcı bir manolya ağacı elde etmiş olursunuz. 🙂

Manolya Ağacı Alırken Nelere Dikkat Edilir? 

Tercih Edilmesi Gereken Özellikler:

1. Bitkinin dalları eşit aralıklarla dağılmış olmalıdır.
2. Kökleri beyaz ve sağlıklı olmalıdır.
3. Yapraklar canlı ve saplar renkli olmalıdır.

Kaçınılması Gereken Durumlar:

1. Yaprakların renksiz veya benekli olmamasına dikkat edin.
2. Herhangi bir kırık veya zarar görmüş dal olmamalı.
3. Ana gövdede herhangi bir yara veya kesik olmamalı.
4. Dalların birbiriyle veya gövdeyle sürtüşmemesine dikkat edin.
5. Köklerin kahverengi veya siyah olmamasına, ayrıca ekşi bir koku yaymamasına dikkat edin.
6. Gövde veya köklerde anormal şişlikler olmamalı. (Ancak aşılanmış veya tomurcuklanmış bitkilerde normal olarak görülebilir.)
7. Saksının içinde dairesel bir şekilde büyümüş kökler, bitkinin gelecekteki sağlığı için problem oluşturabilir.

Manolya Ağaçları Ne Zaman Ekilir?

Yaprak döken manolyalar yapraklarını sonbaharda döker ve genellikle uykudayken yani ilkbaharın başlarında ekilir. 

Yaprak dökmeyen manolyalar ise erken ilkbahar döneminde ekilir.

Manolya Nasıl Dikilir?

1. Dikimden önce, kök topunun üst kısmını biraz kazıyarak ya da elinizle üzerindeki toprağı iterek bitkinin en üstteki kökünü açığa çıkarmalısınız. 
2. Kök topunun 2 katı genişliğinde bir çukur kazın. Çukurun derinliği, kök topunun derinliğinden biraz daha az olmalıdır.
3. Kök topunu çukura yerleştirirken, en üstteki kökün toprak seviyesi ile aynı ya da biraz daha yüksek olmasını sağlayın. Killi topraklarda, kök topunun bir kısmı açıkta olmalıdır. 
4. Çukuru, çıkardığınız toprak ile doldurun. Hava ceplerini önlemek için toprağı aşırı olmayacak şekilde sıkıştırın.
5. İlk doldurmayı yaptıktan sonra sulayın, suyun akmasını bekleyin ve kalan toprağı ekleyin.
6. Kök topunun üstüne ince bir malç tabakası ekleyin, fakat kök topunu toprakla kapatmayın.
7. İlk 3-6 ay boyunca haftada 2-3 kez sulayın.

Manolya Nasıl Sulanır?

• Manolya çiçeği bakımında sulama işlemi türlerine göre değişiklik gösterse de genellikle suya dayanıklı, bakımı kolay bitkilerdir. 
• Yeni dikilmiş manolyalar, ilk yıl haftada 2-3 kez düzenli olarak sulanmalıdır. İklim koşulları bu sıklığı etkiler.
• Yaşları ilerlemiş manolya ağaçları ise genellikle haftada bir kez sulama ile yetinir.
• Manolya çiçeği bakımında toprak nemi, ağacın ne kadar suya ihtiyaç duyduğunu anlamanız için iyi bir göstergedir. Bu nemi düzenli olarak kontrol edin.
• Malç kullanarak toprak nemini koruyabilir ve sulama ihtiyacını azaltabilirsiniz.
• Ülkemizin yerel, yaprak dökmeyen manolya türleri, yeterince sulanmazsa “kırmızı böcek” adlı zararlıya yakalanma riski taşır. Dolayısıyla, ağacın su ihtiyacını dikkatlice takip etmekte fayda var.

Manolya Nasıl Budanır?

Budama, manolya çiçeği bakımında önemli bir adımdır. Sağlıklı ve estetik manolyalar için budama işlemi kolay olsa da eğer bu konuda tecrübeniz yoksa, bir uzmana danışmak her zaman iyidir. Biz sizlere budama işlemini detaylı olarak anlatacağız.

• Yaprak döken manolyalar genellikle son çiçeklenmeden sonra, yaprak dökmeyen türler ise ilkbaharın başında budanır. Budama işlemi seçeceğiniz manolyanın türüne göre değişiklik gösterir.
• Keskin ve temiz budama makası veya testere kullanın. Kesim yerleri yüzeyi yaralayabileceği için paslı veya kör aletlerden kaçının.
• Dalları ana gövdeye yakın bir noktadan kesin, ancak gövdeye zarar vermeyecek şekilde. Ayrıca, kesim açısını 45 derece yapmaya çalışın.
• Manolya çiçeği bakımında ölü, hastalıklı veya zarar görmüş dalları ilk olarak budayın. Bu, ağacın sağlıklı büyümesine yardımcı olur.
• İç içe geçmiş dalları ve ağacın iç kısmını gölgeleyen dalları budayarak, havalandırmayı ve ışığı iyileştirin.
• Budama aynı zamanda ağacın estetik görüntüsünü de iyileştirir. Ancak doğal formunu bozmamaya çalışın.
• Budama işlemi bittikten sonra, kesik yüzeylere bahçe merhemi uygulayabilirsiniz. Bu, yaraların daha hızlı kapanmasına yardımcı olur.

Manolya Nasıl Çoğaltılır? 

Tohumla Çoğaltma

1. Sonbahar mevsiminde, yere serpilmiş kozalakları toplayarak manolya tohumlarına ulaşın. Bu kozalaklar tamamen kuruduktan sonra, içerisinde barındırdığı tohumları dikkatlice çıkarabilirsiniz.
2. Tohumların kabuğunu gevşetmek için, onları bir veya iki gün boyunca ılıman su içerisinde bırakın.
3. Tohumları sudan alın ve dış yüzeyini çıkarmak için iyice kurulayın.
4. Tohumları nemli yosunla karıştırıp bir plastik torbaya koyun. Kış boyunca bu torbayı buzdolabında saklayın.
5. Hava sıcaklığı yaklaşık 21°C civarına geldiğinde, tohumları bahçede dilediğiniz bölgeye ekin. Yeni filizleri bol miktarda malç ile kaplayın ve ilk birkaç kış süresince fidelerinizi gözlemleyin.

Çelikle Çoğaltma

1. En az 3-4 göz (yaprak çıkış yeri) olacak şekilde, yaklaşık 10-15 cm uzunluğunda genç bir sürgün kesin. Kesim sırasında daha fazla yüzey alanı oluşturarak kök hormonunun daha iyi emilmesini ve suyun daha etkili bir şekilde çekilmesini sağlamak için çapraz kesim yapın. 
2. En tepedeki 1 ya da 2 göz (yaprak çıkış yeri) hariç diğer gözleri koparın. 
3. Kesik yüzeyi, kök oluşumunu teşvik etmek için kök hormonuyla kaplayın.
4. Hazırladığınız çeliği, nemli bir toprağa dikin. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta çeliği yaprak çıkış noktaları yukarı bakacak şekilde dikmektir.
5. Çeliğin kök salmasını teşvik etmek için yüksek nem ve sıcaklık sağlayın.

Hava Katmanlaması

1. Bitkiden sağlıklı ve güçlü bir dal seçin.
2. Seçtiğiniz dal üzerinde, dikkatli bir şekilde hafif yatay bir kesik atın. Kesik, dalın yapısını bozmadan yüzeysel olmalı. Amacımız, dalı kesmek değil, yalnızca yüzeyini hafifçe yararak kök hormonunun daha iyi nüfuz edebileceği bir alan oluşturmak.
3. Kesik yüzeye kök oluşumu için kök hormonu sürün.
4. Kesik yüzeyi nemli sphagnum yosunu ile sarın. Yosunun nemli olduğundan emin olun, çünkü bu kök oluşumunu destekler.
5. Yosunla kapladığınız kesik yüzeyi, plastik bir torba veya streç film ile sıkıca sarın. Bu, nemin korunmasına ve yeni köklerin oluşumuna yardımcı olacaktır.
6. Plastik torbayı sardıktan sonra, dalın kök salmasını bekleyin. Kökler oluştuğunda, bu yeni kök sistemini kesin ve istediğiniz yere dikin.

Manolya Çiçeği Ne Zaman Açar?

Manolya çiçeği bakımını yaptıktan sonra acaba ne zaman çiçek açacak sorusu da elbette akla gelecek sorular arasında. 🙂 Manolya çiçeklerinin çiçek açma durumu türüne göre değişir. Özel bir türe sahip olmayan manolyaların yaprak dökmeyen türleri  genellikle ilkbahar aylarında çiçek açarken yaprak döken manolyalar şubat sonu ve mart aylarında 30-45 gün arasında çiçek açar. Çiçeklerini döktükten sonra da yaprak açarlar. Bu çiçekler türüne göre sarı, beyaz, pembe ve mor renk olabilir.

Yeni diktiğiniz manolyaların hemen çiçek açmasını istiyorsanız üzerinde çiçek veya tomurcuk bulunan bir ağaç satın alabilirsiniz.